|
|
|
|
|
|
|
|
B2B
Bilgi
|
|
|
|
Alım
Satım Piyasası (Exchanges) : Alıcı ve tedarikçilerin genellikle,
bir teklif verme ve alma sistemi içinde fiyat pazarlığı yaptığı, fiyatların
hem indirildiği hem de yükseltildiği çift taraflı pazaryerleri. Karmaşık
özellikleri olmayıp kolaylıkla tanımlanabilen ürünler, ticari mallar
ve yiyecek gibi hızlı tüketim maddeleri veya elektrik enerjisi gibi
cisimsel olmayan ürünler için çok uygundur. Dalgalanan ve bazen de
değişken olan fiyatlar yaratır. Gerçek piyasa fiyatının saptanmasının
zor olduğu durumlar için idealdir. Ürünleri düşük fiyattan alarak,
ilk satıcıları tanımayan alıcılara yüksek fiyatlardan satan brokerların
yüksek kar marjı elde ettiği durumlarda da işe yarar.
Aracı ortam (Intermediary) : Alıcı ve satıcıları biraraya getirerek
veri toplar ve işlemleri kolaylaştırır. İnternet-temelli aracı ortamlar
çok-satıcılı, çok-ürünlü pazaryerleri oluşturur.
Aracısız Ortam Yaratma (Disintermediation) : Bir Net pazarının,
alıcı ve satıcılarla tedarikçiler arasında geleneksel bir kanala ihtiyaç
duymadan doğrudan bağlantı kurması.
B2B (Kurumlararası Ticaret) : Tüm dünyada Business- to- Business
e-commerce adıyla bilinen kurumlararası elektronik ticaret; birçok
alıcı ve satıcı firmanın elektronik ortamda bir araya gelip alım satım
işlemlerini gerçekleştirdikleri ticaret şeklini ifade etmektedir.
Bilgi portalı : İşletmeler ve çalışanları için, özel bilgi
anakapısı oluşturur, yükler ve sunar.
Değiştirme Giderleri : Tedarikçi veya pazaryeri değiştirirken
ortaya çıkan giderler. Tüketiciye yönelik e-ticaretten farklı olarak
kurumlararası ticarette değiştirme giderlerinin çok yüksek olduğu
bilindiği için, Net pazarları genellikle, alıcıları pazarda tutmak
üzere satınalma ve araştırma süreçlerinin ve diğer süreçlerin yeniden
şekillendirilmesi için çaba sarfeder.
E-pazaryeri : E-pazaryeri, birden çok alıcıyı ve tedarikçiyi,
ürün ve hizmetlerin alım satımını daha verimli bir biçimde, daha iyi
seçeneklere sahip olarak ve en uygun fiyatlarla yapmak üzere İnternet
üzerinde biraraya getiren bir alışveriş ortamıdır.
Elektronik Veri Transferi (EDI) : Alıcılar ve tedarikçiler
arasındaki elektronik ticaretin eski biçimi; Net-temelli ticaretten
daha kullanışsız ve daha çok maliyet gerektirir, fizibilite açısından
sadece çok büyük şirketler ve onların önemli ticaret ortakları arasında
uygulanması yerinde olur. Çoğu Net pazarı, büyük ve küçük şirketler
arasında ticaret yapılabilmesi için EDI-den-XML'e işlemler gerçekleştirir.
Exponential market : Katılımcının hem alıcı hem de satıcı olabildiği
durum. Bu durumda daha büyük hacimde işlem gerçekleşmesi için daha
az sayıda katılımcı yeterli olduğu için, ortama yeni bir katılımcı
katıldığında hem alıcılar hem de satıcılar bundan karlı çıkar. Bu
tip piyasalar, lineer piyasalardan hızlı büyür. Alım satımın kolayca
yapılabilmesi için ürünlerin iyi tanımlanmış veya emtia özelliğinde
olması gerekir. Piyasada likidite sağlanması için işlem bedellerinin
düşük tutulması gerekir.
Fiyatta Şeffaflık : Hem alıcının hem de satıcının fiyatlandırmayı
bilmesi. Net piyasaları, fiyatı sadece brokerın bildiği arbitraj durumunun
sözkonusu olduğu durumları ortadan kaldırır. Broker kar majları düşürüldüğü
için, Net pazarları, satıcıların daha çok para kazanmasını ve alıcıların
daha düşük fiyattan alım yapmasını sağlayabilir.
Fragmantasyon (Parçalanma) : Baskın alıcı veya tedarikçi gruplarının
bulunmadığı, ama bir çok alıcının, genellikle sonuçsuz bir biçimde,
bir çok tedarikçinin peşinden gittiği piyasa durumu.
Geri-uç sistemler : Hem alıcılar hem de tedarikçiler için,
sipariş işleme, stok ve alacak yönetimini sağlayan işletme sistemleridir.
Dijital bir ticaret platformu yerleştirmek üzere şirketlerin genellikle
bu yeni teknolojileri, merkezi işlemci ya da ERP uygulamaları gibi
eski sistemlerle entegre hale getirmesi gerekmektedir.
İhale : Birden çok alıcının ayrı ayrı tedarikçilerin ürünlerine
yönelik teklif vererek rekabet ettiğini düşünelim. İhaleler, kullanılmış
donanım (örn. forklift) ve üretim fazlası ya da stok fazlası gibi
taşınması güç ürünler için gayet uygundur. Fiyat hep yükselirken,
satıcı fiyat kırıcı alıcının teklif ettiğinden daha fazlasına satar
ve alıcı da liste fiyatının altında satın alır. İhale usülü satış
giderek bir İnternet piyasası özelliği haline gelirken, bazı piyasalar
ihale usülünü temel piyasa mekanizması olarak kullanıyor.
İnternet Pazarı : Bölünmüş alıcıları ve satıcıları birleştiren
online bir aracı ortam. Net pazarları, verimsiz koşulları, bir çok
satıcıdan teklif toplayarak veya alıcı ve satıcıları bir alım satım
ortamında veya ihalede biraraya getirerek ortadan kaldırır. İnternet
pazarları, alıcılar açısından, bir yandan yeni tedarikçilere ulaşılmasını
sağlarken bir yandan da satınalma masraflarını azaltır. Tedarikçiler
açısındansa, bir yandan yeni müşterilere ulaşılmasını sağlarken bir
yandan da satış masraflarını düşürür. Prosedürleri ve teknolojiyi
entegre hale getiren güvenilir bir aracı ortamda giderlerin azaldığı
merkezi bir yapı.
Katalog oluşturma : Birden çok satıcıdan alınan ürün verilerinin,
kolayca karşılaştırılmasını sağlamak üzere standart bir formata sokulması.
Bu servis alıcılara genellikle sanal distributörler ve içerik oluşturucular
tarafından sağlanır. Ürün çeşitlerinin ve özelliklerinin çok sayıda
olduğu durumlar için idealdir. Fiyatlar, bazen anlaşma da yapılarak
ayarlanır.
Katalog oluşturucular : Nispeten sabit fiyatlara sahip birden
çok satıcıdan alınan bilgilerle katalog oluşturulmasıyla satın alma
seçeneklerinin değerlendirilmesini sağlar. Tarafsız bir ortam yaratarak
alıcılara birden çok satıcıyı değerlendirebilme olanağı sunar. Farklı
kaynaklardan gelen bilgileri, benzer ürün ve hizmetlerin karşılaştırılabilmesi
için standart bir biçimde sunar. Sanal bir distributör görevi gören
tipik bir katalog oluşturucu örneği, kendisi ürüne sahip değildir.
Katalog oluşturucu üzerinden yapılan satın alma işlemi bir işlem bedeli
karşılığında gerçekleştirilir. Ayrıca, kredi kontrolleri, lojistik,
sevkıyatın tamamlanması, sigorta veya işlem sürecinin diğer bölümlerinden
de ek bir gelir sağlanabilir. Katalog oluşturucu, alıcılar açısından
karşılaştırma olanakları yaratırken, tedarikçilerin kendine özgü ihtiyaçlarına
da cevap verebilmelidir.
Kaynak Planlama (ERP) : Stokları yönetmek ve bölümler/organizasyonel
sınırlar arası entegrasyonu sağlamak amacıyla büyük işletmeler tarafından
kullanılan ve genellikle işletmenin temel uygulaması olan komplike
uygulamaların bütünü.
Kritik Kitle (Critical Mass) : Bir İnternet pazarında ürün
ve hizmetlerin verimli bir biçimde el değiştirebilmesi için gereken
yeterli sayıda alıcı ve satıcı katılımı. Ayrıca, netteki bir pazarın,
aktif güç kazanma, likitide sağlama açısından ve geleneksel/fiziki
bir pazara veya kanala göre alım satım açısından daha verimli hale
geldiği durum.
Likidite : İşlem hacmi. Yeterli sayıda alıcı ve satıcının katılımıyla
tekliflerin sürekliliği sağlanır ve işlemler gerçekleştirilir, böylece
piyasada da likitide mümkün olur.
MRO (Bakım, Onarım ve İşletme Donanımı) : Bir iş faaliyetinin
yürütülmesi için gerekli olan ama bu faaliyetin merkezinde yer almayan,
ofis malzemesi, seyahat hizmeti veya bilgisayar alımı gibi rutin satınalma
işlemleri.
Net piyasa oluşturucusu : Alıcıları ve satıcıları bir araya
getirmek amacıyla bir İnternet pazarı oluşturan şirket. Net piyasa
oluşturucusunun kendisinin bizzat ürünlere sahip olması gerekmez.
Özel sanal pazaryeri : Onaylanan tedarikçilere, büyük bir alıcının
işine yönelik teklif verebilme veya pazarlıkla belirlenmiş koşullarda
daha fazla sayıda düşük maliyetli işlem yapabilme olanağının sunulduğu
özel bir pazar. Bir extranet ile sağlanan bir ağ alanında veya büyük
bir Net pazarın içindeki bir özellik olabilir.
Piyasa oluşturucu : Piyasa oluşturucuları borsada hisse satın
alır ve insanların kendileri adına bu malları alıp satmalarına izin
verir. Bunlar, fiyat hareketlerinden de para kazanır veya kaybeder.
Piyasa oluşturucuları, finansal çevre dışında, hisse veya mal sahibi
olsun olmasın, alıcı ve satıcıların biraraya gelmesine yardımcı olur.
Rayiç İsteği (RFQ) : Tedarikçinin, bir şirket veya aracı kurumun
ihtiyacı olan tanımlanması kolay bir ürün veya hizmetin tedariği için
teklif vermeye davet edilmesi.
Satınalma merkezi : Büyük satıcılarla daha iyi pazarlık edebilmesi
için küçük alıcılardan talep toplayan alıcı-merkezli aracı ortam.
Yatay (operasyonel tedariğe yönelik) veya dikey (imalata yönelik)
olabilir. Spot alım (takas veya ihale) veya sistematik alım (katalog
mekanizması) için kullanılır. Yatay satınalma merkezleri yatay lojistikler
(örneğin UPS) kullanırken, dikey merkezlerin genellikle mevcut distributörler
yapılacak dikey lojistik bir çalışmaya ihtiyacı vardır (örneğin tehlikeli
kimyasallarda).
Spot piyasa : Kontrat koşulları altında yapılmayan, planlanmamış
alımlara yönelik piyasa. İşlemler genellikle bir kereye mahsus olmak
üzere gerçekleştirilir. İlgili terimler: spot alım, spot talep.
Standart : Özellikle dikey bir endüstri kolunda, farklı satıcıların
kullandığı yazılımların birbirleriyle uyumlu çalışabilmesi için yaygın
olarak kullanılmak özel protokoller oluşturma çabası. Genelgeçer kullanılırlığa
sahip ticaret terimleri oluşturma konusunda çalışan gruplar genellikle
şirketlerden daha yavaş çalışmaktadır. Günümüzde, çoğu e-ticaret standartı,
ürün özelliklerinin veya iş terimlerinin tanımlamada esneklik sağlayan
XML (genişletilebilir işaretleme dili) temeline dayanmaktadır.
Tedarik merkezi : Bir iş faaliyetinin yürütülmesi için gerekli
olan ama bu faaliyetin merkezinde yer almayan, ofis malzemesi, seyahat
hizmeti veya bilgisayar alımı gibi rutin satınalma işlemleri için
bir MRO satınalma merkezi pazaryeri.
Tedarik zinciri yönetimi : Genellikle büyük tedarikçilere ilişkin
üretim, sevkıyat ve dağıtım süreçlerini koordine etme girişimi. Net
pazarları, alıcı ve satıcılardan gelen bilgilerin entegrasyonuna yönelik
merkezi bir bölge sunduğu için, tedarik zinciri yönetimini, büyüklüğüne
bakılmaksızın tüm ticaret ortaklarını içine alacak şekilde genişletebilir.
Teklif İsteği (RFP) : Tedarikçinin, bir şirket veya aracı kurum
açısından tanımlanması zor olan bir ürün veya hizmetin tedariği için
teklif vermeye davet edilmesi.
Tersine ihale : Alıcıların, bir ürün veya hizmete ilişkin ihtiyaçlarını
ilan etmesinin ardından tedraikçilerin bu ihtiyacı karşılamak üzere
teklif vermesi. Tersine ihalede, normal ihalenin tersine, fiyat düşürülür.
Tersine ihalede kilit nokta alıcının gücü olduğu için, bu tip ihaleler
büyük işletmeler açısından veya KillerBiz ve BizBuyer gibi pek çok
küçük alıcıdan talep toplayan aracı ortamlarda gerçekleştirildiğinde
çok kullanışlıdır. Tersine ihale yöntemi, giderek daha çok Net pazarının
kullandığı yaygın bir özellik olmaya başlamıştır.
Uygulama servis sunucusu (ASP) : Internet üzerinde piyasa oluşturan
oyunculara, örneğin ihale, alım satım ve katalog oluşturma gibi uygulama
ve hizmetleri satın almak yerine kiralama olanağı sağlayan online
bir dış kaynak (outsourcing) veya ağ alanı sağlama (hosting) servisi.
Uygulamalara yönelik online bir kaynak (outsourcing) veya ağ alanı
sağlama (hosting) servisi, İnternet piyasası oyuncularına, ihale,
alım satım veya katalog oluşturma gibi uygulamaları satın almak yerine
kiralayabilme olanağı sağlar. Çoğu uygulama satıcısı sunucu sistem
kiralama modeline doğru giderken, uygulama servis sağlayıcıları da
genellikle, her uygulamada servis sağlayıcıya özel özellikler olduğunun
bilinci içinde, yeri geldiğinde kendi uygulama özelliğini piyasa sürerken,
başka bir özelliği de başka bir alandaki satıcıdan alıp kullanıyor.
Yatay Pazar : İmalat veya üretime yönelik materyal ve hizmetlerin
değil, herhangi bir şirketin ihtiyacı olan materyal veya hizmetlerin
satıldığı pazar. MRO (bakım, onarım ve işletme donanımı), kar yönetimi
ve satınalma işlemleri yönetimi satılan hizmetler arasındadır. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|