|
|
|
|
|
|
|
|
A-E
| F-J | K-N | O-S
| T-Z |
|
|
|
FAQ (Frequently asked questions) :
Sıkça sorulan sorular. Internet'in bir özelliği haline geldi. Internet üzerinde
çeşitli konularda sık sorulan sorulara verilen yanıtları içeren pek çok FAQ
bölümü bulabilirsiniz.
Fast Ethernet : IEEE 802.3u spesifikasyonuna dayanan Fast Ethernet, 10BaseT
Ethernet spesifikasyonuna göre 10 kat fazla hız sağlar. Ayrıca çatı formatı, MAC
mekanizmaları ve MTU gibi özellikleri de korur. Teorik olarak çıkış hızı toplam
100 Mbps'i bulur.
Fault management : Hata yönetimi. OSI tarafından belirlenen ağ yönetiminin beş
kategorisinden biri. Ağ hatalarının bulunmasını ve kontrol edilmesini sağlar.
FDDI (Fiber Distributed Data Interface) : 200 km'yi geçmeyen yerel ağlarda, fiber
optik hatlar kullanılarak veri iletişim yolları kurulmasını belirleyen standart.
Fiber optic : cam, plastik kablo veya fiber üzerinde iletişimin ışık darbeleri
ile yapılmasını sağlayan teknoloji ve ortam.
Fibre Channel : Fiber Kanal. Bilgisayar cihazları arasında 1 Gbps hızında
iletişim kurulmasını sağlayan teknoloji. Çoğunlukla sunucularla depolama cihazları
arasında veya depolama cihazlarının kendi aralarındaki iletişim için kullanılır.
File allocation table (FAT) : Dosya yeri tablosu. Bir sabit diskte saklanan
dosyaların haritasını tutar. Diske kaydedilen dosyalar cluster'larda (diskin temel
birimi) tutulurlar, bunların da yan yana olması gerekmez. İşletim sistemi dosyanın
kaydedildiği cluster'ları bu tabloya bakarak öğrenir ve bulur.
File extensions : Dosya ekleri. Bir dosyanın formatını gösteren, dosya isminin
devamında yer alan ekler.
File formats : Dosya formatları. Kullandığınız her programda dosyalar belli
formatlarda kaydedilirler. O dosyaları tekrar açmak için ya aynı programı kullanmak
ya da o formatı destekleyen başka bir program kullanmak gerekir.
File sharing : Dosya paylaşımı. Bilgisayar verilerinin herkes tarafından veya
belirli kişiler tarafından paylaşımı. Çoğunlukla ağ üzerinde ayrılan bir alanda
toplanan dosyalar kolaylıkla kullanıcılar tarafından paylaşılabilir.
File system : Dosya sistemi. Bilgisayarda dosyaların isimlendirilme ve
bilgisayarda tutulma sistemidir. Dosyalar klasörlerin oluşturduğu bir dizin yapısında
tutulurlar.
File transfer : Dosya transferi. Dosyaların bir ağ cihazından diğerine
aktarılmasına izin veren ağ uygulamaları kategorisi.
Filter : Filtre. 1) Programlamada, belirli kriterleri karşılaması
beklenen giriş ve çıkışları kontrol etmek için kullanılan program. 2)
İletişimde belirli tipte işaretlerin geçmesine izin veren cihaz.
Firewall : Özel ağ kaynaklarını diğer ağ kullanıcılarından korumak için,
bir geçit sunucusuna yerleştirilen uygulama.
FireWire : Apple'ın çeşitli cihazların bilgisayara bağlanabilmesi için
geliştirdiği bir standart. 63 kadar cihaz tek bir kablo ile 400 Mbps transfer hızında
bilgisayarlara bağlanabiliyor.
Firmware : ROM'a yüklenmiş yazılım komutları.
Flash memory : Flash bellek. Cep telefonlarında, sayısal kameralarda, ağ
anahtarlarında ve taşınabilir bilgisayarlardaki PC Card'larda kullanılan bir bellek
türü.
Flow : Akış. Bir ağdaki iki nokta arasında ver akışı.
Flow control : Akış kontrolü. Ağ üzerindeki cihazlar arasında gidip gelen
verinin yönetimi.
Flowchart : Akış diyagramı. Bir programın akış mantığı, iş veya üretim
prosesleri ve organizasyon şeması gibi şeylerin grafik olarak gösterimi.
Folder : Klasör. Dosya sistemlerinde dosyaların içinde tutulduğu klasörler.
Font : Belirli bir tipte ve büyüklükteki yazı karakteri seti.
Footprint : Bilgi teknolojisinde bir donanım biriminin veya yazılımın kapsadığı
alan.
Forwarding : İletim. Ağ üzerindeki bir cihaz yoluyla bir çatıyı (frame) son
hedefe doğru gönderme işlemi.
Fragmantation : Bir paketi, paketin orijinal boyutunu desteklemeyen bir ağ
üzerinden iletmek için daha küçük parçalara bölme işlemi.
Frame : Çatı. 1) İletişimde, adres ve belirli protokol kontrol
bilgilerini de içerecek şekilde, ağ noktaları arasında iletilen veri. 2) Video
ve film kayıtlarında, görüntü dizisinin tek bir karesi.
Frame Relay : Yerel ağlarla geniş alan üzerindeki uç noktalar arasında,
aralıklı olarak sağlanan veri iletişimi için tasarlanmış iletişim servisi.
Frequency-division multiplexing (FDM) : Pek çok işaretin tek bir iletişim kanalı
üzerinden iletilmesi için geliştirilmiş bir teknik. Her bir işaret farklı bir
frekansda gönderilir.
Front-end : Ön uç. Kullanıcının doğrudan kullandığı uygulama. Back-end,
arka uç uygulamalar, ön uç uygulamaları destekleyen servisleri dolaylı yollardan
sunarlar.
FTP (File TRansfer Protocol) : Internet üzerinde dosya alışverişini
basitleştiren standart bir Internet protokolu.
Full Duplex : Gönderici ile alıcı istasyon arasında aynı anda veri transferini
gerçekleştirme özelliği. Tam duplex 100BaseT, 200 Mbps'lik bir çıkış hızı
sağlar (her bir yönde 100 Mbps). Fiberle kullanıldığında daha uzak mesafelere
iletime de izin verir. Tam duplex'de bir 100BaseFX bağlantısı 2 km'ye ulaşabilir.
Gateway : Geçit. Bir ağa giriş
noktası.
GB (gigabyte) : 1 milyar byte civarında bir depolama alanını gösterir.
Gbps : Saniyede 1 milyar bit. Veri iletim ortamının bant genişliği ölçüsü.
Geographic information system (GIS) : Coğrafi Bilgi Sistemi. Harita bilgisi
verilerinin alınıp analiz edilmesini sağlar. Hava tahmini, satış analizi ve nüfus
tahmini gibi alanlarda kullanılır.
GHz : 1 milyar hertz. Alternatif akım veya elektromanyetik dalga frekans
ölçüsü. Bilgisayarlarda işlemcinin saat hızını gösterir.
Gigabit : 1 milyar bit. İki iletişim noktası arasında saniyede iletilen bit
sayısının ölçüsü olarak kullanılır.
Gigabit Ethernet : 1 Gbps hız sağlayan bir yerel ağ standardı. Çoğunlukla ağ
omurgalarında kullanılır.
Global Positioning System : Küresel Konumlandırma Sistemi. Dünya etrafında bir
yörünge izleyen 24 uydu yoluyla dünya üzerindeki çok küçük şeylerin bile yerini
belirlemeyi mümkün kılan sistem. Doğruluk derecesi 10 ile 100 m arasında bir farkla
değişiyor.
GPRS (General Packet Radio Service) : Paketlere dayalı bir kablosuz iletişim
sistemi. Mobil telefon ve bilgisayar kullanıcılarına 56 ile 114 Kbps'lik hızlar
arasında Internet'e sürekli bağlanma olanağı sağlıyor.
Graphics accelerator : Grafik hızlandırıcı. Bilgisayar ekranındaki
görüntüyü sürekli yenileyen bir bilgisayar programının yüklenebildiği bilgisayar
parçası, video kartına takılan bir yonga seti. Bilgisayarın grafik gösterim
hızını artırarak bazı efektlerin kullanılmasını mümkün kılıyor.
Groupware : Farklı yerlerde çalışan insanların bir arada çalışmalarına
yardımcı olan programlar. Bu tip yazılımların sağladığı servisler arasında
ajanda paylaşımı, bir yazı üzerinde ortak çalışma, e-posta idaresi, paylaşılan
veritabanına erişim ve elektronik toplantılar gibi servisler bulunuyor.
GSM (Global System for Mobile communication) : Avrupa'da yaygın olarak kullanılan
sayısal bir mobil telefon sistemi. 900 veya 1800 MHz hızlarında çalışıyor.
GUI (Graphical User Interface) : Grafik Kullanıcı Arayüzü.
Bugünün önde gelen işletim sistemlerinin kullanıcılara sundukları
arayüz.
I/O (input/output) : Bir bilgisayarla veri
alışverişinde kullanılan herhangi bir işlemi, programı veya cihazı tanımlar. Tipik
I/O cihazları arasında yazıcılar, sabit diskler, klavyeler ve mouse'lar yer alırlar.
Icon : 1) Bilgisayarın grafik kullanıcı arabiriminde bir uygulamayı veya
bir özelliği gösteren resim. 2) Web sayfasında bir konuyu veya başka bir web
sayfasını gösteren grafik görüntü.
IGMP (Internet Group Management Protocol) : Multicast grup üyelerini komşu
multicast router'a rapor etmek için IP host'lar tarafından kullanılır. Router'lar bu
bilgiyi, multimedya ortamındaki trafiği sınırlayarak yerel ağ bant genişliğini
korumak için kullanabilirler.
Imaging : Görüntüleme. Görüntülerin alınması, saklanması, yönetilmesi ve
gösterilmesi.
Infrastructure : Altyapı. Bilgisayarları ve kullanıcıları birbirine bağlamak
için kullanılan donanımlar. Telefon hatları, kablolu televizyon hatları, uydular ve
antenler dahil olmak üzere tüm iletim ortamı, router'lar, tekrarlayıcılar ve iletim
yollarını kontrol eden diğer cihazlar altyapıyı oluşturur. Ayrıca iletilen
işaretlerin alınması, gönderilmesi ve yönetilmesi için kullanılan yazılımlar da
altyapı elemanı sayılırlar.
Interface : Arabirim, arayüz. 1) Kullanıcı arayüzü, kullanıcının bir
program veya bilgisayarı kullanması için çeşitli araçlar sağlayan bir programdır.
Grafik kullanıcı arabirimi bu iletişimi sağlamak için resimlere dayalı bir yapı
sunar. 2) Programlama arayüzü, programcının kullanması için bir program veya
programlama dili tarafından sağlanan komutlar ve veriler. 3) Bir cihazın başka
bir cihaza veya bir konnektöre bağlanmasını sağlayan donanım parçası.
Internet : Dünyadaki bilgisayarların birbirine bağlanmasını sağlayan,
bilgisayarlar, router'lar ve kablo bağlantılarından oluşan global ağ.
Internet telephony : Ses, faks ve diğer bilgilerin elektronik ortamda iletilmesini
sağlayan telefon teknolojisi. Klasik telefon ağlarının yerine Internet altyapısını
kullanır.
Internetwork : Router'lar ve diğer cihazlarla birbirine bağlanmış ve tek bir
ağ gibi çalışan ağlar topluluğu.
Interoperability : Farklı üreticiler tarafından üretilmiş ekipmanların, bir
ağ üzerinde birbiri ile başarılı bir şekilde iletişim kurabilmesi.
Interrupt : Kesme. Bilgisayarın çalışmasını durdurmak için, bilgisayara
bağlı bir cihazdan veya bilgisayardaki bir programdan gelen işaret. Durma işaretini
alan bilgisayar ya çalıştırdığı programa devam eder veya başka bir program
çalıştırmaya başlar.
Intranet : Kullanıcıları birbirine bağlamak için Internet'le aynı teknolojiyi
kullanan dahili bir ağ, ortak bir arayüz sağlamak için daha çok browser'lar
kullanılır.
IP (Internet Protocol) : Internet'e bağlanan bilgisayarlar için bir standart.
Internet erişimine sahip olan bütün bilgisayarlara, noktalarla birbirinden ayrılan
dört rakam grubundan oluşmuş tek bir adres verilir.
IP adress : TCP/IP protokolü kullanan bilgisayarlara verilen 32 bit adres.
IP multicast : Bir kaynaktan pek çok hedefe veya birden fazla kaynaktan pek çok
hedefe yayınlanan IP trafiğinin yönlendirilme tekniği.
IPv6 : IPv4'ün yerini alacak olan yeni IP sürümü. Bu sayede IP adresleri 32
bit'ten 128 bit'e çıkıyor.
ISDN (Integrated Services Digital Network) : Varolan herkese açık anahtarlı
telefon ağı üzerinde veri işaretlerini göndermek, ses ve videoyu sayısallaştırmak
için kullanılan bir iletişim standardı.
ISO (International Organization for Standardization) : 1946'da kurulmuş,
standartların oluşturulması için çalışan kurum. ISO, popüler bir ağ referans
modeli olan OSI referans modelini geliştirdi.
ISP (Internet Service Provider ) : Internet Servis Sağlayıcısı - ISS. Internet
erişimi sağlayan şirket. Gittikçe artan oranda telefon ağı operatörü ISS olarak
çalışmakta.
ITU-T (International Telecommunication Union Telecommunication
Standardization Sector) : İletişim teknolojileri için uluslararası
standartları oluşturan kurum.
JavaBeans : Sun Microsystems'in nesne
yönelimli programlama arayüzü. Ağ üzerinde veya ana işletim sistemi platformunda
yayabileceğiniz, yeniden kullanılabilen uygulamalar veya komponent denen program
parçaları oluşturmanızı sağlar.
JavaScript : Netscape'in programlama dili. Microsoft'un Visual Basic'ine, Sun'ın
tcl'ine, Unix'deki Perl'e ve IBM'in REXX'ine benzer özelliklere sahiptir. Genellikle
script dillerinin kullanımı ve kod üretimi, yapısal veya C++ gibi derlenen dillere
göre daha kolaydır.
Jini : Sun'ın ortaya attığı "anında networking" mimarisi. Jini'yi
kullanarak yazıcıları, depolama cihazlarını, hoparlörleri veya herhangi bir cihazı
doğrudan ağa bağlayabilirsiniz.
JPEG : Bazı sıkıştırma özellikleri seçilerek yaratılan grafik formatı.
Junk e-mail (spam e-mail) : Internet üzerinde toplu olarak
gönderilen istenmeyen e-postalar. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|