|
KB (kilobyte) :
Bilgisayar belleği veya depolama alanı için ölçü birimi. 1 KB yaklaşık
bin byte'dır (1.024 byte).
Kbps (kilobits per second) : Veri iletim ortamında bant genişliği
ölçüsü, saniyede geçen kilobit sayısı. Daha yüksek bant genişlikleri
megabit'lerle ve gigabit'lerle ölçülür.
KHz (kilo Hertz) : 1.000 Hertz. İşaret bant genişliği ölçüsü
olarak kullanılır. Analog işaretlerin yanı sıra sayısal işaretler
için de kullanılır. KHz'ler mertebesindeki bir sayısal işaret bant
genişliği bps mertebesinde veri hızlarına karşılık düşer.
Kilobit : 1.000 bit. Veri iletişiminde, iki iletişim noktası
arasında saniyede iletilen veri miktarını gösterir, Kbps.
Kiosk : Bilgi teknolojisinde, sokaktaki insana bilgi vermek
için kullanılan cihazlardır (bir bilgisayar ve ekrandan oluşur).
Türkçe kökenli bir kelimedir. Bazı şirketler multimedya kiosk'ler
üretiyorlar. Bunlar bilgiyi dokumatik ekran, ses ve video ile birlikte
veriyorlar.
Knowledge management : Bilgi yönetimi. Son dönemlerde ortaya
çıkan bir kavram. Bilginin toplanmasını, düzenlenmesini, paylaşılmasını
ve analiz edilmesini ifade ediyor.
LAN switch :
Yerel alan ağı anahtarı. Ağ bölümleri arasında veri paketlerini
ileten yüksek hızlı anahtar. Pek çok LAN anahtarı, MAC (Media Access
Control) adreslerine dayanan trafiği iletirler.
Laser (light amplification by stimulated emission radiation)
: Uyarılmış radyasyon yayımı ile arttırılmış ışık. Veriyi taşımak
için, modüle edilmiş darbeler üreten dar bir ışık hüzmesi yaratabilen
cihaz.
Leased line : Kiralık hat. Telekom taşıyıcı şirket tarafından
bir müşteri için ayrılmış özel hat. Anahtarlamalı hat veya dial-up
hattın karşıtı olarak kullanılır.
Legacy : Şu anki teknolojiye önceki dillerden, platformlardan
ve tekniklerden kalan veri ve uygulamalar. Bazı büyük kurumlarda
kritik iş görevlerini yerine getiren eski uygulama ve veritabanları
hala kullanılmaktadır.
Link : 1) Internet'te, bir kelime, resim veya bilgiden
bir başkasına yapılan bağlantı. 2) İletişimde, alıcı ve verici
arasındaki bir devre veya iletim yolu ile bunlara ilişkin ekipmanları
içeren kanal.
Linux : PC kullanıcılarına ücretsiz veya ucuz bir işletim
sistemi sağlamayı hedefleyen Unix benzeri bir işletim sistemi. Çekirdeği,
Finlandiya'da Helsinki Üniversitesi'nde Linus Torvalds tarafından
geliştirildi.
Load balancing : Yük dengeleme. Bir router'ın, trafiği hedef
adrese aynı uzaklıkta olan tüm ağ port'larına dağıtması özelliği.
Ağ bant genişliğinin verimli kullanılabilmesı için önemlidir.
Load balancing : Yük dengeleme. Bir router'ın, trafiği hedef
adrese aynı uzaklıkta olan tüm ağ port'larına dağıtması özelliği.
Ağ bant genişliğinin verimli kullanılabilmesı için önemlidir.
Logical channel : Mantıksal kanal. İki veya daha fazla ağ
noktası arasında özel olmayan, paket anahtarlamalı veri iletim yolu.
Paket anahtarlama, bir fiziksel kanal üzerinde aynı anda pek çok
mantıksal kanalın oluşturulmasına izin verir.
Logon ve login : Genel olarak bilgisayar kullanımında, genellikle
uzaktaki bir bilgisayardaki işletim sistemine veya uygulamaya erişmek
için kullanılan işlem. Unix işletim sisteminde login olarak kullanılır.
Loop : Çevrim. 1) Bilgisayar programlamasında, belirli
şartlar sağlanana kadar sürekli tekrarlanan komut dizisidir. 2)
İletişimde, veri paketlerinin hedefe varamadığı yönlendirme işleminde,
belli bir ağ noktası dizisi arasında işlem sürekli tekrarlanır.
Loopback : Geri çevrim. Telefon sistemlerinde, ağdaki hedefe
gönderilen bir test işaretidir, mesaj alındığında işaret göndericiye
döner. Çıkabilecek herhangi bir problemin teşhisine yardımcı olur.
LU (logical unit) : IBM'in SNA'inde (Systems Network Architecture),
bir son kullanıcıyı gösterir. MAC
(Media Access Control) : IEEE tarafından belirlenmiş olan iki
alt veri link katmanından alttaki. Paylaşılan ortamlara erişimi
idare eder.
MAC adress : Bir ağa bağlı her bir port veya cihaza verilen
adres. Ağdaki diğer cihazlar, yönlendirme tablolarını ve veri yapılarını
yenilemek için bu adresleri kullanırlar.
Mailing list : Postalama listesi. Belirli bir konuda periyodik
e-posta dağıtımı yapılan insanların oluşturduğu liste.
Mainframe : Ana bilgisayar. IBM gibi şirketler tarafından
üretilen büyük ölçekli bilgisayarlar için kullanılır.
Maximum rate : En yüksek hız. Sanal bir devreden geçmesine
izin verilen maksimum veri hızı.
MB (megabyte) : Bilgisayar belleği veya depolama alanı için
kullanılan bir ölçü. 1.048.576 byte'ı gösterir.
Mbps (megabits per second) : Veri iletiminde bant genişliği
ölçüsü.
Mean time between failure (MTBF) : Arıza arası çalışma süresi.
Bir donanımın ne kadar güvenilir olduğunu gösteren bir ölçü. Bu
ölçü pek çok donanım için bin hatta onbin saatler mertebesindedir.
Örneğin bir sabit disk için bu ölçü 300 bin saat olabilir.
Media : Ortam. İletişim işaretlerinin üzerinden geçtiği çeşitli
fiziksel ortamlar. Genel olarak ağ ortamı çift bükümlü, koaksiyel
ve fiber optik kablolar ile atmosferden oluşur.
Media rate : Ortam hızı. Belirli bir ortam tipi için maksimum
trafik hızı.
Megabit : Veri iletişiminde 1 milyon bit'dir.
Megahertz (MHz) : Bilgisayar işlemcilerinin saat hızı ölçüsü
olarak kullanılır.
Message : Mesaj. 1) e-posta kullanımında, postanın
bir parçasıdır. 2) Genel olarak bilgisayar kullanımında,
bilgisayarın bir işlem, hata veya herhangi gelişen bir şartın durumunu
kullanıcıya veya sistem operatörüne bildirmek için gönderdiği bilgi.
3) Bazı iletişim yöntemlerinde bir programdan veya kullanıcıdan
diğerine iletilen bilgi veya veri birimidir. 4) Nesne yönelimli
programlamada, bir nesnenin bir başkasından bir işlem talep etme
yolu.
Message queueing : Mesaj kuyruklama. Programlamada, işlemlerin
veriyi bir arayüz kullanarak sistemin yönettiği mesaj kuyruğuna
alması yöntemi.
Message switching : Mesaj anahtarlama. Mesajların ağ üzerindeki
bir noktadan diğerine aktarılmasında kullanılan anahtarlama tekniği.
Mesaj, iletim yolu hazır olana kadar her bir noktada bekletilir.
Metropolitan Area Network (MAN) : Yerel alan ağından daha
geniş bir bölgedeki bilgisayar kaynakları ile kullanıcıları birbirine
bağlayan ağ. Geniş alan ağından (WAN) daha dar bir bölgeyi kapsar.
Microcode : Mikro kod. Makine komutları ve bir bilgisayarın
temel işlemleri arasındaki iletim katmanı. ROM'da saklanır.
Microprocessor : Bir bilgisayarın ana işlemcisi.
Microsegmentation : Bir ağın daha küçük parçalara bölünmesi.
Genellikle ağ cihazlarının toplam bant genişliğini artırmak için
kullanılır.
Microwave : 1-30 GHz arasındaki elektromanyetik dalgalar.
Büyük bant genişliğine sahip işaretlerin kablosuz iletiminde kullanılırlar.
Middleware : İki ayrı program arasında aracılık eden herhangi
bir program için kullanılır. Genel olarak, belirli bir veritabanına
erişmek üzere yazılmış uygulamaların başka veritabanlarına erişmesini
sağlamak için kullanılırlar.
MIDI (Musical Instrument Digital Interface) : Kişisel bilgisayar
ses kartları tarafından desteklenen sayısal bir sentezleyici ile
müzikleri kaydetmek ve yeniden çalmak için tasarlanmış protokol.
MIPS (millions of instructions per second) : Bir işlemcinin
bir saniyede işlediği komut sayısı.
Mirror site : Ayna (kopya) site. Bir Web sitesinin veya bir
sunucudaki dosyaların, ağ trafiğini azaltmak için başka bir ağ sunucusuna
kopyalanması.
MIS (management information systems) : Bir kurumda iş operasyonları
hakkında bilgi sağlayan bilgisayar sistemi.
Modem (modulator-demodulator) : Bir bilgisayardan başka bir
bilgisayar veya sayısal cihaza gidecek olan sayısal işaretleri telefon
kablosundan gidecek şekilde analog işaret haline getiren, gelen
analog işaretleri de sayısal işarete çeviren cihaz.
Modulation : Modülasyon. Bir elektronik veya optik işaret
taşıyıcıya bilginin eklenmesi. Modülasyon, doğru akıma (açma kapama
şeklinde), alternatif akıma ve optik işaretlere uygulanabilir.
MP3 (MPEG-1 Audio Layer-3) : Orijinal ses kalitesini koruyarak,
bir ses dizisini küçük bir dosyaya sıkıştırmak için geliştirilen
standart bir teknoloji ve format.
MPEG (Moving Picture Experts Group) : ISO'nin (International
Organization of Standardization) himayesinde çalışan MPEG, sayısal
video ve sayısal ses sıkıştırma standartlarını geliştiriyor. MPEG
standartlarının her biri farklı amaçlar için geliştiriliyor.
Multiaccess network : Ço erişimli ağ. Birden fazla cihazın
aynı anda bağlanmasına ve iletişim kurmasına izin veren ağ.
Multicast : Bir gönderici ile ağ üzerinde birden fazla alıcı
arasında kurulan iletişim.
Multicast adress : Bir çok ağ cihazını gösteren tek adres.
Multilayer switch : Çok katmanlı anahtar. MAC adreslerine
ve ağ adreslerine dayanan paketleri filtreden geçiren ve ileten
anahtar.
Multimedia : Metin, ses ve video'nun birleşimi için kullanılır.
Multimode fiber : Çok modlu fiber. Farklı frekanslardaki ışığı
yayabilen optik fiber.
Multiplexing : Çoklama. Birden fazla işaretin veya bilgi
dizisinin aynı anda tek bir ortamdan iletilmesinin sağlanması. Analog
işaretler genellikle FDM (frequency-division multiplexing) ile çoklanırken,
sayısal işaretler TDM (time-division multiplexing) ile çoklanırlar.
Multiprocessing : Bir programın işlemlerinin birden fazla
işlemci tarafından koordine edilmesi.
Multitasking : Çok görevlilik. Bilgisayar programcılığında
bir görev, işletim sistemi tarafından kontrol edilen programlamanın
temel birimidir. Bugünün işletim sistemlerinin çoğu birden fazla
görevin aynı anda yapılmasına izin verir.
Multithreading : Thread, birden fazla kullanıcıyı aynı anda
idare edebilen bir programın tek bir kullanımına ilişkin bilginin
tutulduğu yerdir. Program açısından ise, bir kullanıcıya hizmet
vermek için gereken bilgidir. Bugünün işletim sistemleri her bir
kullanıcı için yer ayırıp multithreading'e izin veriyorlar.
Multivendor network : Çok üreticili ağ. Birden fazla üreticinin
ekipmanından oluşturulan ağ. Bu tip ağlarda tek üreticili ağlardan
daha çok uyumluluk problemi yaşanır.
Mux : Çoklayıcı (multiplexing) cihazı. Tek bir hat üzerinden
birden fazla işaretin iletilmesini sağlar. Name
server : İsim sunucusu. Ağ adreslerine ağ isimleri atayan, ağa
bağlı sunucu.
NetBIOS (Network Basic Input/Output System) : Farklı bilgisayarlardaki
uygulamaların bir yerel alan ağı ile iletişim kurabilmelerini sağlayan
program.
NetWare : Novell tarafından geliştirilmiş, yaygın olarak
kullanılan dağıtık ağ işletim sistemi.
Network : Ağ. Bilgi teknolojisinde, iletişim yolları ile
birbirine bağlanmış bir dizi noktadan oluşur. Ağlar, diğer ağlarla
iletişim kurabildikleri gibi alt ağları da içerirler. Ağı oluşturan
noktalar, bilgisayarlar, yazıcılar, router'lar, anahtarlar ve diğer
cihazlardan oluşur.
Network address : Ağ adresi. Fiziksel bir ağ cihazından çok
sanal bir cihazı gösteren ağ katmanı adresi. Protokol adresi de
denir.
Network administrator : Ağ yöneticisi. Bir ağın çalışmasından,
bakımından ve yönetiminden sorumlu kişi.
Network analyzer : Ağ analizörü. Çeşitli ağ arızalarının
saptanıp giderilmesinde kullanılan yazılım veya donanım cihazı.
Network computer : Ağ bilgisayarı. Oracle ve Sun şirketlerinin
ortaya attığı, ağlarda kullanılabilecek ucuz kişisel bilgisayar
kavramı. Temel parçaları içerir, CD sürücüsü, disket sürücüsü ve
genişleme yuvaları yoktur, merkezi olarak yönetilip bakımı yapılabilir.
Intel'in dışındaki işlemcilerle de gerçekleştirilebilir, Windows'un
dışında Java temelli bir işletim sistemi ile de çalışabilir. Bazen
ince istemci (thin client) da denir.
Network Interface Card (NIC) : Ağ arabirim kartı. Ağa bağlanması
için bilgisayara takılan bir kart.
Network layer : Ağ katmanı. OSI referans modelinin 3. katmanı.
Bu katman, iki uç sistem arasında bağlantı ve yol seçimini sağlar.
Network management : Ağ yönetimi. Bir ağın, bakımı, yönetimi,
arızalarının tespiti ve giderilmesi için yardımcı olan sistem veya
işlemler.
Network number : Ağ sayısı. Bilgisayarın ait olduğu ağı tanımlayan
IP adresinin bir parçası.
Network Operating System (NOS) : Ağ işletim sistemi. Ağa
bağlı iş istasyonlarını, PC'leri ve diğer cihazları desteklemek
üzere tasarlanmış işletim sistemi. Bir ağ işletim sistemi, yazıcı
paylaşımını, ortak dosya sisteminin ve veritabanının paylaşımını,
uygulama paylaşımını, bir ağ isim dizinini yönetme özelliğini ve
güvenliğini sağlar.
Network operator : Ağ operatörü. Bir ağı sürekli olarak gözleyip
kontrol eden kişi.
Neural network : Sinirsel ağ. Bilgi teknolojisinde, insan
beyni gibi çalışan programlar ve veri yapıları sistemidir. Çok sayıda
işlemcinin birbirine paralel çalışmasını gerektirir. Bunların herbirinin
bir bilgi alanı vardır ve yerel bellekteki verilere erişirler.
Newsgroup : Haber grubu. Bir haber grubu, merkezi bir Internet
sitesine yazılan ve haber tartışma gruplarının oluşturduğu dünya
çapında bir ağ olan Usenet üzerinden dağıtılan belirli konular üzerinde
tartışır.
Network File System (NFS) : Ağ dosya sistemi. Bir kullanıcının
uzaktaki bir bilgisayarda, kendi bilgisayarındaymışcasına dosyaları
kullanması, kaydetmesi ve yenilemesini sağalayan bir istemci/sunucu
(client/server) programıdır. Kullanıcının bilgisayarının bir NFS
istemcisi, diğer taraftaki bilgisayarında bir NFS sunucusu olması
gerekir. Sun Microsystems tarafından geliştirilen NFS, bir dosya
sunucu standardı olarak tasarlandı.
Network Management System (NMS) : Ağ yönetim sistemi. Ağın
en azından bir bölümünün yönetiminden sorunludur.
Node : Ağdaki bir bağlantı noktasıdır. Veri iletiminin yeniden
dağıtıldığı bir nokta veya son nokta olabilir.
Noise : Gürültü. İşaretin ve verinin kalitesini düşüren,
istenmeyen elektriksel veya elektromanyetik enerji. Sayısal veya
analog sistemlerde oluşur, her tip dosya ve iletişimi etkiler.
|
|